Muazzam bir gündemimiz var, bazı günler saatten saate değiştiği oluyor. Sanırım bu son gündem maddemiz de, gündemi değiştirmek isteyen herkese ilaç gibi gelmiştir.
Kendisini Atatürkçü sayan birisi olarak kafam karışık: Mustafa Kemal, cidden iyi bir kitap. Yılmaz Özdil bu kitap üzerine 10 yıl uğraş verdiğini söylüyor ve kitabın içeriği gerçekten o uğraşı hissettirir nitelikte. Ayrıca yine Özdil’in söylediğine göre kitap, yalnızca kitap olarak kalmayacakmış: Çocuk kitapları zaten çıkmıştı, belgesel çekilecekmiş, farklı dillerde çevirileri çıkacakmış… Hepsi de ayrı ayrı güzel projeler. Atatürk’ün doğru şekilde tanıtılmasına hiçbir Atatürkçü itiraz etmez diye düşünüyorum.
Yılmaz Özdil için bu proje muhtemelen “hayatının en önemli projesi”, çünkü eğer ben Yılmaz Özdil’in pozisyonunda, onun kıdeminde, onun şöhretinde, onun yerinde olsaydım benim için de bu projeyi farklı “biçimlerde” her yere ulaştırmak için çaba sarf ederdim.
Peki, bu kitap üzerinden para kazanmak yanlış bir şey mi? Bence değil; hatta Nutuk üzerinden para kazanmak bana daha yanlış geliyor: Bizzat Mustafa Kemal Atatürk’ün elinden çıkmış olan ve Atatürk’ü tanımak isteyen herkesin okuması gereken bir kitabın maliyetine basılıp bu kitabı isteyen her eve, her okula, her kuruma ulaştırılması gerekmez mi? Böyle düşününce, Yılmaz Özdil’in para kazanması bana yanlış gelmiyor.
Ama bir de işin “istismar” kısmı var ve Yılmaz Özdil bu çizgiyi aşmak üzere gibi. Çocuklar için hazırlanan versiyonlarıyla milyonlarca defa satılan, Özdil’in kendi söylemine göre “tüm zamanların en yüksek tirajına ulaşan kitabı” olan Mustafa Kemal kitabının koleksiyon değeri taşıyan bir versiyonunun satılması değil de, bu edisyonun gelir amacıyla oluşturulması beni rahatsız eden tek şey. Evet, bütün bu hengâmenin içinde rahatsız edici tek şey bu.
Özel baskılı 1881 kopyanın tüm kârı Yılmaz Özdil’e veya Kırmızı Kedi Yayınevi’ne mi kalacak? Ben isterdim ki, daha en başından bu projeden elde edilecek tüm gelir bir derneğe bağışlansın; ama Yılmaz Özdil kendi yazısında “1881 koleksiyon serisinin geliriyle Mustafa Kemal çocuk serisinin finanse edileceğini” söyledi. Yani para yine Kırmızı Kedi Yayınevi’ne dönecek ve o parayla Mustafa Kemal kitabının çocuk versiyonu çıkartılacak. Çıkartılan o kitap köy ilkokullarına gidecek ama bağışlanacak mı, satılacak mı, bilmiyoruz. Maliyetine satılmış olsa bile o maliyet yine kâr sayılacak çünkü.
Özel baskının 1881 kopyasının toplam geliri 4.702.500TL ediyor. Maliyeti yüksek tutup (mesela baskı başı 50TL) bu gelirden çıkartırsak yine 4,6 milyon lira gibi bir kârdan söz ediyoruz. Özel baskı değil, normal bir baskının maliyeti 5 lira var mıdır? Yoktur ama “var” diyelim: Bu 4,6 milyon lira, söylendiği gibi Mustafa Kemal kitabının çocuk versiyonunun baskısı için harcanacaksa yaklaşık 1 milyon nüsha olur bu. Dağıtım bedelini de maliyete ekleyip düz hesap 10 liraya isteyen her köy okuluna ulaştırılacağını düşünsek 500 bin nüsha dağıtıma çıkabilir. Peki bu gerçekten olacak mı? Kırmızı Kedi Yayınevi’nin sitesinde yapılan açıklamaya göre 60 saniyenin altında satılan 1881 nüshadan elde edilen gelirin tamamıyla 500 bin nüsha basılıp dağıtıma çıkacak mı? Ve tekrar soruyorum: Bu nüshalar satılacak mı, yoksa köy okullarına ücretsiz mi dağıtılacak?
Evet, kimse bunu zorla satmıyor, bu parayı cebimizden almaya çalışmıyor… ama aynı sözler Çiftlik Bank için de söylendi, Jet Fadıl’ın sattığı ne varsa onlar için de söylendi. Yılmaz Özdil’in aynı zihniyette olmadığından yüzde yüz eminim, ama yine de bütün bu özel baskı satışının “Atatürk’ü istismar” konusuna yakınlığı beni rahatsız ediyor.
Yılmaz Özdil’in ve Kırmızı Kedi Yayınevi’nin yapabileceği çok basit bir şey var: Bu kitaptan elde edilen gelirin tamamının bir derneğe, bir vakfa bağışlandığını açıklamak. Hatta şimdiye kadar satılan tüm Mustafa Kemal nüshalarından elde edilen gelirle yapılmış olan geçmiş bağışları da göstermek. Tek başına bu (çoktan gecikmiş olan) jest, şikayet ve karalamaları büyük ölçüde bitirir, rahatsızlığı büyük ölçüde giderir.
Tüm zamanların en büyük tirajını yapan normal baskıdan elde edilen kâr da, kitabın köy okullarına gönderilecek çocuk versiyonunu rahatça finanse edebilir.
