OOXML terbiyesizliği ve OpenDocument standardı

Hani “docx” diye bir şey girdi ya hayatımıza, bilir misiniz? Birine bir Word belgesi attığınızda hiç olmazsa bir kez “Abi ben bunu açamıyorum.” yanıtı almışsınızdır. İşte o illet dosya uzantılarının (docx, xlsx, pptx) sebebi, tekelci anlayışta sınır tanımayan Microsoft‘un terbiyesizliği, OOXML!

OOXML Nedir?

Office Open XML‘in kısaltılmışıdır. Zeki, kendine Müslüman firma Microsoft, 2006 yılında bunu ECMA (European Computer Manufacturers Association – Avrupa Bilgisayar Üreticileri Birliği) adında, teknoloji standartları belirleyen bir kuruma kabul ettirmiş ve saçma sapan bir standart olarak hayatımıza girmiş maalesef. Kimse okuyup da bu standardı anlayamasın, üretim yapamasın diye Ergenekon iddianamesi gibi gereksiz yere uzatılarak tam 8000 sayfa yazmışlar. Hatta öyle bir yazmışlar ki, okumayı bitirdikten sonra standardı uygulamaktan vazgeçiyorsun, o derece.

Adında “open” var ama opın mopın değil bu standart arkadaşlar. Açık standart dediğin hakikaten açık olur, özgür olur, patentsiz olur. Bu OOXML‘in içerdiği teknolojilerin bir kısmı patentli falan… Yani açık maçık diyorlar ama sen bu standardı Microsoft‘un gönlünü hoş tutmadan (tamamen duygusal) kullanmaya kalkarsan TAK diye davayı yiyiveriyorsun.

Özgürlükİçin platformu, OOXML sayfalarında bu standarda niye karşı olduklarını şöyle özetlemişler:

  • OOXML’e karşıyız çünkü bu yeni standart, bilgiye özgür ve açık standartlarla erişimi engellemeye yönelik bir girişim. Bu nedenle bizler, özgür OpenDocument dosya biçimlerini destekliyor ve mevcut yazılım tekellerinin kendi patentli ve markalı teknolojilerini kamusal alanlarda standart haline getirme çabalarına karşı çıkıyoruz!
  • OOXML’e karşıyız çünkü bu yeni dosya biçimi tek bir yazılım firması tarafından destekleniyor. Bir devlet düşünün, arşivindeki eski tarihli belgeleri açamıyor, çünkü bu belgeler artık desteklenmeyen bir dosya biçiminde yazılmış. Dosya biçimi sadece tek bir programla açılabiliyor ve o şirket artık piyasada yok! Bundan 10 yıl, 20 yıl sonra ne olacağını kim garanti edebilir? Bir şirket ürünü desteklemeyi durdurdu diye ülkelerin arşivi kaybolup gidecek mi?
  • OOXML’e karşıyız çünkü eski MS Office belgelerine uyumluluk adına tanımlanmış, ancak nasıl işlenmesi gerektiği belirtilmemiş etiketleri kullanıyor bu yeni standart. Bunlar sadece “şu program gibi davran” diyorlar, örneğin “Word95GibiBiçimlendir” bunlardan biri. Standart “açık” olduğunu iddia ederken, programların bu tarz özellikleri kullanabilmesi için adı geçen programların nasıl çalıştığının bilinmesi gerekiyor. Bu ise OpenOffice.org gibi programların yıllardır uğraşıp halen tam anlamıyla gerçekleştiremedikleri bir durum.
  • OOXML’e karşıyız çünkü daha önceki oylama sırasında gündeme getirilen ve büyük kısmı hâlâ çözümlenmemiş 3000’den fazla soruna sahip bir standart öneriliyor bize!
  • OOXML’e karşıyız çünkü bu yeni standart talebi geçmişte VML gibi standart olma başvurusu reddedilmiş teknolojilere atıfta bulunuyor. Bir standardın, hem de konuda onaylanmış ve herkese açık/özgür alternatifleri (Örneğin SVG) varken, reddedilmiş eski ve sahipli bir teknolojiye atıfta bulunması, bu yeni standardın neden açık ve özgür olamayacağının bir başka göstergesi… Bu yeni standart, Microsoft’un pek çok patentli teknolojisine atıflarda bulunması, bu yeni dosya biçimini kullanacak yazılım firmalarının üzerinde bir patent/mahkeme kılıcının sallanmasına yol açacak!

Demek ki neymiş? Kendini şirin gösteren adamların eldivenlerinin altındaki pençeler her an bizi de kaşıyabilirlermiş. Yani olay sadece “Ben bu dosyayı açamadım abi.” ile sınırlı değil.

OpenDocument Nedir?

OpenDocument (tam adıyla OASIS OpenDocument XML), mübalağa etmeyeyim, şeker gibi bir standarttır. Niye mi?

  • Tamamen ücretsiz ve özgür bir standarttır. OOXML gibi görünürde açık değil, özde açık ve özgürdür.
  • Bütün dünyadaki bütün yazılımlar destekleyebilir, sadece Microsoft Office değil.
  • Bildirimi 738 sayfadır, 8000 değil.
  • Daha az yer kaplar çünkü yine açık ZIP sıkıştırma biçimini kullanır.
  • 17 ülke ve birçok dev şirket (Google, Wikipedia, Linux, IBM vs.) bu standardı destekler.

Konu Hakkında Okunası Belgeler

Sizi bırakalım, beni bile tatmin etmedi bu yazdığım yazı. Kısa oldu; bu kadar önemli bir konunun özetinin özeti gibi oldu. Yüzeysel olarak bilgi verebilmiş olduğuma inansam da, olayı iyice deşip öğrenmek isteyen okurlar için bir de kaynakça yapayım dedim. Aşağıdaki kaynaklardaki yazıları okuduğunuzda neden OOXML‘e karşı durmamız gerektiğini anlayabiliriz:

Barış Ünver
14 Mayıs 2009

Yazıyı beğendiniz mi? Beğendiyseniz, yeni yazılardan epostayla haberdar olmak için Beyn'in eposta abonesi olabilirsiniz.

Yorumlar kapalı.