Geçen gün bahsettiğim gibi, Charles Duhigg’in “Alışkanlıkların Gücü” isimli kitabına başladım.
İlk bölüm bireysel alışkanlıklara, ikinci bölüm kurumsal alışkanlıklara, üçüncü bölüm toplumsal alışkanlıklara ayrılmış durumda. Şu anda çözmeye çalıştığım sıkıntılar bireysel olduğu için, ilk bölüm benim için daha önemliydi. Yaklaşık bir saat önce birinci bölümü bitirdim.
Charles amca, bu bölümde iki bireysel alışkanlık yönetimi tekniğini anlatmış: yeni bir alışkanlık edinmek ve var olan alışkanlıkları değiştirmek. İlk bölümün ilk yarısında yeni alışkanlıkların nasıl oluştuğunu, ikinci yarısında da var olan alışkanlıkların nasıl değiştirilebildiğini anlatmış. Güzel de anlatmış.
Özetle “alışkanlık döngüsü”nü üç parçaya ayırıyor kitap:
- Alışkanlığı tetikleyen işaret
- Alışkanlığın rutini (yani alışkanlığı yerine getirdiğimiz eylemler)
- Alışkanlığın ödülü (alışkanlığı alışkanlık yapan şey)
Yeni alışkanlık edinmek için bir arzuya, var olan bir alışkanlığı değiştirmek için de yeni bir rutine ve rutini değiştirecek inanca ihtiyacımız var diyor Charles efendi.
Yeni bir alışkanlık edinmek için, haftalardır aklımda olan motivasyona (veya şevke veya arzuya) ihtiyacımız olduğu anlatılıyor. (Henüz kitabı okumadan kitabın önerdiği yolu akıl etmiş olmak gurur verici.)
Var olan bir alışkanlığı değiştirmek için de anahtar nokta rutini değiştirmek ve alışkanlığın değişebileceğine içtenlikle inanmak. Var olan rutini değiştirmek için, işaret ve ödül kısımlarını doğru bir şekilde tespit etmek ve aynı işaretle tetiklenebilecek, aynı ödüle ulaştırabilecek yeni bir rutin bulmamız gerekiyor. Örneğin zırt pırt bir şeyler atıştırmanızın sebebi (işareti) can sıkıntısıysa ve ödülü de can sıkıntısının giderilmesiyse, aradaki rutini (bir şeyler atıştırmak) başka bir şeyle (bir arkadaşla sohbet etmek) değiştirebiliyormuşuz. Hiç de fena bir mantık değil.
Anlatım bazen sıkıcı, bazen eğlenceli gibi geldi. Şu malzemeyle çok daha akıcı bir kitap yazılabilirmiş. (Bence yani.)
Bu kitapla ilgili bir sonraki yazımda da, diğer iki bölümde aldığım notları paylaşacağım. Bir ihtimalle, diğer iki bölümü iki ayrı yazıya da bölebilirim.