Cidden bak. Kötü niyetli kişilerin eline geçtiğinde feci bir silah haline dönüşebilir bu Facebook.
Öncelikle belirteyim, ben Facebook‘un sistemine hastayım. Yonja gibi, Myspace gibi, PerfSpot gibi bağlantı dahi vermeyeceğim iğrenç uygulamalardan farklı olarak insanların kendi isimleriyle ve kendi hayatlarıyla bulundukları bir arkadaşlık platformu. Dahası; bu platformda arkadaş aramıyorsunuz, arkadaşlarınızı buluyorsunuz. Yani yeni arkadaş avına çıkma derdiniz yok; yaptığınız şey, var olan arkadaşlarınızı bulup -benim düşünceme göre- arşivlemek. Bunun yararları da saymakla bitmez: Kişilerin doğum günlerini unutmanız mümkün değil çünkü anasayfada yaklaşan doğum günleri listeleniyor; Facebook‘tan mesajlaşarak küçük işlemlerle kimseyle iletişimi koparmamanız mümkün (Biraz kolaya kaçmak gibi oluyor tabii ama yüz yüze görüşmenizin mümkün olmadığı arkadaşlarınızla telefonla konuşmak yerine Facebook‘tan falan mesaj atmak e-posta atmak gibi, hatta e-posta atmaktan daha kolay gibi.); efendime söyleyeyim arkadaşlıkları koparmamak adına güzel bir uygulama sayılabilir… Faydaları saymakla biter ama çok yani. Sevmediğim kısımları da var gerçi Facebook‘un: Envai çeşit Facebook uygulaması ilk başladığımda çok eğlendiriyordu, ama sonra canımı sıkmaya başladı. Zombies‘miş, Rakı Sofrası‘ymış falan filan, çoğu uygulama saçma ama yine de eğlendiriyor. Özellikle Rakı Sofrası olayında millet birbirine sek rakı, dansöz falan gönderdiğinde hem eğlenceli oluyor hem de bir şekilde arkadaşlığın boyutu simgelenebiliyor. Ama birbirinin boynunu ısırmanın eğlencesini sorgulamaya başladığımdan beri Zombies‘ten ve Vampires‘tan kıl kapıyorum affedersiniz.
Neyse, benim gelmek istediğim konuya şimdi giriyorum: Bu adamlar gizlilik sözleşmelerine gerçekten uyuyorlar mı? Şu habere bakalım:
Facebook employees know what profiles you look at
“My friend got a call from her friend at Facebook, asking why she kept looking at his profile,” says a privacy-conscious source at a major tech company. Turns out Facebook employees can (and do) check out anyone’s profile. Not only that, but they also see which profiles a user has viewed — a major privacy violation.
Türkçe olarak özetleyeyim: Facebook çalışanları, sizin kimin profiline ne kadar sıklıkla baktığınızı falan görebiliyorlar. Ve bu, gizlilik sözleşmelerine aykırı bir durum. Çünkü sözleşmedeki bir cümlede deniyor ki:
Our network architecture and your privacy settings allow you to make informed choices about who has access to your information.
Yani kimin bizim bilgilerimize erişebileceğimize -sözde- biz karar verebiliyoruz. Peki kimin profiline baktığımız da kişisel bilgilerimizden sayılmaz mı ey Facebook?
Fark edilen bir başka şey daha var. Bu da klasik bir cümlelik lafı üzerine bolca yasal terim sıkarak bir paragraf haline getirme sayesinde cümlenin anlamını yitirtme olayı. Evet süper tanım yaptım tamam boşverin de olaya bakın: Kullanım şartlarında şöyle devasa bir paragraf var:
When you post User Content to the Site, you authorize and direct us to make such copies thereof as we deem necessary in order to facilitate the posting and storage of the User Content on the Site. By posting User Content to any part of the Site, you automatically grant, and you represent and warrant that you have the right to grant, to the Company an irrevocable, perpetual, non-exclusive, transferable, fully paid, worldwide license (with the right to sublicense) to use, copy, publicly perform, publicly display, reformat, translate, excerpt (in whole or in part) and distribute such User Content for any purpose on or in connection with the Site or the promotion thereof, to prepare derivative works of, or incorporate into other works, such User Content, and to grant and authorize sublicenses of the foregoing. You may remove your User Content from the Site at any time. If you choose to remove your User Content, the license granted above will automatically expire, however you acknowledge that the Company may retain archived copies of your User Content.
Bunu anlaşılabilir bir İngilizce ile anlatan şu arkadaş, paragrafı -şartlarda User Conent denirken sadece fotoğrafları kast edildiğini varsayarak- şu kadara indirgemiş:
By uploading photos to your Facebook account, you automatically grant Facebook the right to copy, publicly display, and distribute your photos for any purpose, wherever they want. You may remove your photos from your account if you want, but Facebook still owns the copies you uploaded and can still do whatever they want with those copies.
Türkçesini de ben yazayım:
Facebook hesabınıza yüklediğiniz fotoğraflar; kopyalanmak, halka teşhiri ve dağıtımı konusunda Facebook‘a her türlü hakkı devretmiş olursunuz. Facebook hesabınızı silseniz bile bu değişmez, yüklediğiniz fotoğrafların her türlü kullanım hakkı yine Facebook‘ta kalır.
Tek bir örnekle de olayın tehlikesini vurgulamak istiyorum: Eğer muhteşem bir fotoğraf çektiyseniz ve bunu Facebook’a koyduysanız, Facebook herhangi bir yerde reklamını yaparken bunu kullanabilir ve bunun için size telif ödemesi, Facebook yönetiminin insafındadır.
Bu iki “Oha!” dedirten olayı geçtikten sonra bir ihtimale değinmek istiyorum: Facebook‘un satın alınması. Diyelim ki yarın Google, Facebook‘u satın aldı (ki mümkündür valla). Google önceden Google Desktop Search yazılımı ile, yazılımı kullananların bilgisayarlarındaki dosya listelerini kendi sunucularına yüklemişti. Google‘ın böyle bir gizlilik ihlalini yaptığını düşünürsek, Facebook‘ta depoladığımız tüm bilgilerimize eriştiğinde neler yapabileceğini düşünün. Tabii ki iyilik yapmak isteyecek ve Google Earth‘ü açtığımızda Facebook cookie’mize, sonra da profilimize bakıp Google Earth başlangıç noktamızı evimiz yapacak falan, ama bu bilgilerin ne kadar değerli olduğunu bilenler Google‘ın (veya Facebook‘u satın alması muhtemel herhangi başka bir devin) nasıl bir kâra geçeceğini tahmin edebilirler.
Facebook’un hack’lenme ihtimalinden de bahsedeyim, tam olsun. Biliyorum, Facebook çok güvenli bir sistem, ama ülkelerin güvenlik birimlerine, Google‘a, Microsoft‘a kadar hack’lenilmedik yer bırakmadı internetin cengâver teröristleri. Facebook da hack’lenirse ve tüm bilgilerimiz hacker’ların eline geçerse, işte o zaman tam sıçtık. Çünkü bu sefer kişisel bilgilerimiz çok daha ucuzdan gidecek. Üstelik bu sefer bilgilerimizi kimin satın aldığı da bilinmeyecek, çünkü hiçbir firma çıkıp “Biz hacker’lardan kişisel bilgilerinizi satın aldık, oooh canıma da değsin” diye açıklama yapmayacaktır böyle bir durum olursa.
Bu yüzden benim tavsiyem (benim tavsiyelerimi ne kadar dikkate alırsınız bilmem ama), gereksiz detayları arşivlemek için kasmamanız. Çekip çok beğendiğiniz fotoğrafları orada değil de kendi bilgisayarınızda tutmanız, cep telefon numaranızı, arkadaşlarınıza hatırlatmanıza gerek olmayan hiçbir detayı kullanmamanız şu an için bile sizin yararınıza olacaktır.
Yazının özeti: Babana bile güvenmeyeceksin arkadaş.
